این نوشته از سری آموزش‌های نهالستان بهمن آبادی در بخش نهال است . در این مقاله با ابشار طلایی اشنا 

می‌شوید. 

نام علمی : Kerria japonica

نام انگلیسی : Lady banks rose

خانواده : Rosaceae

–ابشار طلا یکی از گونه های رز است که معمولا به عنوان رز لیدی بانکس در جهان شناخته می شود.

-بومی مرکز و غرب چین و ارتفاعات 500 تا 2200 متر رشد می کند.ابشار طلا جز دسته گیاهان چندساله می باشد. رنگ گل های ان سفید یا زرد به اندازه 1تا3 سانتی متر است. به دلیل اینکه گل اذین ان حالتی رو به پایین دارد به ابشار تشبیه گردیده است.

-رشد این گیاه رونده بزرگ سریع است.

-این گیاه رونده باشکوه و پرجنب و جوش است. گل رز ابشار طلایی گلده و نیمه همیشه سبز است که دارای گل های بهاری کوچک چندلایه زرد کمرنگ و با قطر 2 سانتی متر است. شکوفه های خوش بو که به صورت خوشه ای رشد می کنند کاملا روی شاخه  های باریک و بدون تیغ پوشیده شده اند که با برگ های سبز پررنگ کوچک و لبه صاف پوشیده شده اند. ابشار طلایی محبوب ترین و پرگل ترین گل رز رونده است و به عنوان یکی از بهترین گل ها برای باغ های خشک شناخته می شود.در اب و هوای معتدل همیشه سبز است.

-گل ابشار طلایی  نوعی درختچه است که می تواند بیش از 5 متر بلند شود و برخلاف بسیاری از گل ها بدون خار است البته در مواردی دیده شده تیغ های بسیار کوچکی به اندازه چند میلی متر در شاخه های اصلی باشند. اندازه برگ های این درخت 3تا6 سانتی متر و همیشه سبز هستند.

-گل ابشار طلایی یا گل کریا یکی از بهترین انواع گل برای باغچه حیاط و بطور کلی گل باغچه ای محسوب می شود.این گل دلربا می تواند در گلدان بزرگ پرورش داده شود ولی انتظار نداشته باشید زیبایی که در باغچه دارد درون گلدان نیز داشته باشد.

-برگ های این درخت همیشه سبز به طول 4تا6 سانتی متر است.

-جالب است بدانید با توجه به کتاب رکوردهای جهانی گینس بزرگ ترین گل رز ابشار طلایی در جهان در حاشیه سنگ قبری در اریزونا است که بیش از 8600 فوت مربع ( 799 مترمربع) است و دارای تنه 12 فوت( 6.3 متری) است و در سال 1885 کاشته شد.

-این درختچه رونده و خزان کننده دارای گل هایی به رنگ طلایی است که در ابتدای بهار ظاهر می گردد و ارزش اقتصادی ان به گل هایش است.

-رز ابشار طلایی گیاهی زیبا و گلدار که شاخه های رونده دارد و در اوایل بهار شروع به گلدهی می کند.

 

 

–نور: گل رز ابشار طلایی به محیطی روشن با چندساعت نور مستقیم حداقل 6 ساعت احتیاج دارد در غیر این صورت گلدهی کاهش پیدا می کند یا متوقف می شود. کاشت ان در مکانهایی سایه نیز توصیه نمی شود اگرچه در مکانهایی نیمه سایه نیز قابل کشت است یعنی مکانهایی که حدود 4ساعت افتاب مستقیم دارند اما میزان گلدهی ان کاسته می شود. اگر در منطقه گرمسیر زندگی می کنید بهتر است در مکانی بکارید که صبح تا ظهر از افتاب برخوردار باشد و در ظهرهای داغ در سایه قرار بگیرد.

 

 

–دما:این گیاه دما را تا 23- درجه تحمل می کند اما در این دما اکثر برگ های خود را از دست می دهد و بسیاری از شاخه های جوان نیز خشک می شوند. مطمئن ترین دمای سرد برای گیاه حدود 12- است که می تواند با حداقل تلفات زمستان را سپری کند. همچنین به دلیل عادت همیشه سبز بودن اگر در زمستان برف سنگین ببارد احتمال شکستگی شاخسار وجود دارد. با گرمای هوا تا حدود 35 درجه مشکلی ندارد اما توجه کنید هر مقدار هوا گرمتر شود می بایست به ابیاری اینگیاه بیشتر توجه کردو مانع از خشکی کشیدن گیاه شد.

 

 

–ابیاری:رز ابشار طلایی را بهتر است به شکل منظم و مرتب ابیاری کرد. اگر این گیاهان در دو سال اول کاشت به خوبی ابیاری شوند ریشه هایی گسترده و عمیق می یابند و در سالهای بعد نیاز چندانی به ابیاری ندارند. بنابراین در دوسال اول کاشت این گیاهان بهتر است زمانی که سطح خاک نسبتا خشک شد نسبت به ابیاری انان اقدام کرد. خیس بودن همیشگی خاک و عدم اجازه خشک شدن سطح موجب خفگی ریشه ها و در نتیجه کندی رشد و ریزش برگها و گلها و حتی از بین رفتن گیاه خواهد شد. خشکی کشیدن بخصوص در دوسال اول موجب رشد ضعیف و عدم توسعه مناسب شاخسار گیاه خواهد شد. در مورد گیاهان بالغ فقط زمانی که هوا گرم و خاک خشک شده است کافی است گاه گاهی عمل ابیاری را انجام داد.

 

 

–خاک: در مورد خاک سختگیر نیست اما بهتر است خاک زهکش خوبی داشته باشد چون ماندگاری اب و خیس بودن همیشگی اطراف ریشه ها در نهایت موجب خفگی و از بین رفتن ریشه های این گیاه می شود. وجود مواد ارگانیک به رشد بهتر این گیاه کمک می کند بنابراین در زمان کاشت بهتر است خاک محل کاشت با خاک برگ و یا کود بسیار پوسیده دامی مخلوط شود. هرساله نیز با شروع فصل رشد می توان با فاصله حدود 15سانتی از تنه اصلی گیاه لایه ای به ضخامت 10 سانت از خاک برگ و یا کوده پوسیده دامی استفاده کرد. این گیاه به خصوص نمونه های بالغ نیازی به کوددهی شیمیایی ندارند اما اگر به مصرف این مواد اصرار دارید می توانید در طی فصل رشد تا اواسط تابستان کودی همانند 20-20-20 را هرماه با غلظت یک در هزار مصرف کنید. مصرف کود در اواخر تابستان موجب رشد ساقه های جوان می شود که در برابر سرمای زمستانه حساس هستند و امکان دارد که از بین بروند.

 

 

–تکثیر: این گیاهان از طریق کاشت بذر جداسازی پاجوش و یا کاشت قلمه انجام می شود. زمان تهیه قلمه بعد از اتمام فصل گل است در واقع از این گیاه قلمه نیمه چوبی تهیه می شود. از ساقه هایی که حدود 4 میلی متر ضخامت دارند می توان قلمه تهیه کرد. برش را نیز از زیر فاصله حدود 6 میلی متری یک دسته برگ بزنید تا قلمه را از گیاه مادر جدا کنید طول قلمه 15-12 سانتی متر است و برگ های پایین قلمه را جدا کنید تا کاشتن قلمه ها اسان تر باشد در قسمت بالا نیز قلمه می تواند 5-3 عدد برگچه داشته باشد. پوست دوسانتی متر از قسمت انتهایی قلمه را می توان با چاقو خراش داد این کار به ریشه زایی بهتر کمک می کند البته توجه کنید فقط پوست خراشیده و یا برداشته شود و به چوب زیرین اسیب نرسد. کاربرد پودرهای مخصوص ریشه زایی نیز به روند ریشه دار شدن قلمه ها بسیار کمک می کند. کافی است انتهای قلمه ها در داخل این پودرها فرو برده و اغشته شود و بعد قلمه ها کاشت شوند برای کاشت می توان از مخلوط های مختلف مثل خاک برگ + شن ( منظور ماسه بادی نیست بلکه شن با ذرات حدود 2 میلی متر است) و یا کوکوپیت + پرلایت استفاده کرد. حداقل یک سوم قلمه ها باید در داخل محیط کاشت قرار گیرند. روی گلدان محتوی قلمه ها می توان پلاستیکی شفاف کشید تا به حفظ رطوبت کمک شود. اگر بر روی پلاستیک چند ععد منفذ ریز وجود داشته باشد علاوه بر حفظ رطوبت به تهویه هوا و جلوگیری از شیوع برخی بیماری های قارچی نیز کمک می شود.گلدان را در مکانی روشن به دور از تابش مستقیم نور افتاب قرار دهید. ریشه زایی حدود 6-4 هفته طول می کشد. بعد از این مدت می توان پلاستیک را برداشت. این گیاهان معمولا تولید بذر ندارند زیرا نوع پر گلبرگ ان که طرفدار دارد به دلیل تبدیل شدن اگر اندام های تولید مثلی همانند پرچم ها به گلبرگ اصلا توانایی تولید مثل و تولید بذر ندارند.

–هرس : برای هرس ابشار طلایی بهترین زمان پس از پایان دوران گلدهی است که باید شاخه های ضعیف و خشکیده را هرس کرد تا جا برای رشد و نمو شاخه های جدید و قوی گلده ایجاد شود.

 

 

–بیماری و افات: به بیماری و یا افات خاصی حساسیت ندارد در واقع یکی از انواع گیاهان رز است که نسبت به اکثر بیماری های شایع و متداول گیاهان رز مقاومت قابل توجهی دارد.

 

 

–کوددهی : غذای کامل گیاهی و ارد استخوان را در اواخر زمستان و مجددا در اواسط تابستان به کارببرید.

 

 

از طریق قلمه های نیمه خشبی گرفته شده در تابستان و اوایل پاییز امکان پذیر است. بوته های دسته ای مسن این گیاه را می توان به چند گیاه مجزا تقسیم کرد و کاشت.

 

این گیاه به عنوان گیاه اویز یا برای پوشش دیواره ها کاربرد دارد.کاربرد ابشار طلایی بعنوان پرچین دیوارپوش روی الاچیق و داربست که درفضاهای سبز پارک ها بلوارها باغات و بخصوص زیباسازی ویلاها می باشد.