این نوشته از سری آموزش‌های نهالستان بهمن آبادی در بخش نهال است . در این مقاله با نهال افرا  اشنا 

می‌شوید. 

افرا با نام علمی “Acer”  از خانواده Acereacea می باشد که بومی شرق آسیا به خصوص چین بوده و تعدادی از آن ها در اروپا، آمریکای شمالی و شمال افریقا رشد میکنند.

300 گونه مختلف افرا تا کنون شناسایی شده است که 10 نوع آن در ایران رشد می کند.

افرا از درختان برگ ریزاست  که  غیر از اهداف تزیینی در برنامه های تجاری نیز به کار گرفته می شود و منبع مناسبی برای چوب می باشد که از آن برای تهیه وسایل چوبی و صنایع دستی استفاده می شود.

گونه:Acer saccharum

نام دیگر:افرا سخت،افرا سنگی

زیستگاه:شمال شرقی امریکای شمالی

رنگ در پاییز:زرد روشن ، نارنجی و قرمز

به دلیل داشتن رنگ های زیبا در بین باغ های جنوب شرقی کانادا و نیواینگلند مورد توجه است و رشد آهسته دارد .

ارتفاع: 15 تا 22 ساتی متری که به صورت جداگانه  می تواند تا ارتفاع 9 تا 13 متر هم برسد.

برگ های آن 5/7 تا 5/12 سانتی متر با 5 لوب و در رنگ سبز روشن در سطح بالا و سبز تیره در سطح پایین است.

 میوه آن به شکل و در پاییز هنگام بلوغ دارای دو بال است.

سایه کامل را ترجیح می دهد و آب خاک را تخلیه می کند.

آب اضافی باعث فاسد شدن تنه درخت می شود و کمبود اب باعث خشکی برگ می شود.

افرا قندی منبع اصلی شربت افرا است.

گونه:Acer rubrum

نام دیگر:افرا باتلاق یا افرا آبی

زیستگاه:شمال شرقی آمریکا

رنگ های آن درپاییز:سبز، زرد و قرمز

این درخت به شکل هرمی رشد می کند و بعد از رسیدن به بلوغ به شکل تاج می شوند.برگ ها مثلثی بوده و 5 تا 12 سانتی متر عرض دارد و سانتی متر عرض دارد و 3 تا 5 لوب دارد.

برگ های افرای قرمز، کوچک تر از سایر گونه ها است.

در نور کامل رشد خوبی دارد و در سایه رشد کمتری می کند.

نسبت به نوع خاک حساس نیستند. خاک های لوم شنی تا ماسه برا آن مناسب است.

چوب آن نرم است و برای تهیه مبلمان نیز از آن استفاده می شود.

گونهAcer saccharinum:

نام دیگر:افرا کریک

زیستگاه:شرق ایالات متحده و کانادا

رنگ در پاییز:زرد کم رنگ، نارنجی و قهوه ای روشن

افرا نقره ای تا رسیدن به بلوغ رشد سریعی دارد.

درختان بالغ می توانند به ارتفاع بیش از 30 متربرسند. اندازه برگ آن 3 تا 6 اینچ است.

در اوایل بهار دارای گل های کوچک با رنگ سبز مایل به زرد و قرمز است.میوه به شکل 7 بوده و دارای دو بال و دو بذر است.

توسط بومیان آمریکا به عنوان منبع دارو شناخته شده و از آن برای تهیه دارو استفاده می کنند.

از چوب آن برای ساخت مبلمان و سبد ها نیز استفاده می شود.

گونه:Acer macrophyllum

نام دیگر:افرا برگ عریض،افرا اورگون

زیستگاه:غرب امریکای شمالی

رنگ در پاییز:زرد، نارنجی و بنفش تیره

یک درخت چند ساله است که به دلیل داشتن برگ های بزرگ با اندازه 30 تا 60 سانتی متر به عنوان “بزرگ برگ” شناخته شده است.

در بهار و تابستان رشد فعالی دارد.

تقریبا در هر شرایط آب و هوایی رشد می کند اما به خاکی که مقادیر بیشتری آب در خود نگه دارد نیاز دارد.

گونه:Acer grandidentatum

نام دیگر:افرا دندان بزرگ،افرا سابین

زیستگاه:غرب ایالات متحده و شمال مکزیک

رنگ در پاییز:زرد طلایی و قرمز

ارتفاع:9 تا 12متر

دارای اندازه های متوسط با رشد آهسته می باشد.

محدوده درخت به کیفیت پایه آن بستگی دارد و می تواند به شکل درختچه، درخت چند شاخه ای یا درخت تک شاخه ای باشد.

در مناطق سنگی نیز می تواند رشد کند و گل ها در اواسط بهار شکوفه می کند.میوه آن به رنگ زرد است و برای طراحی فضای سبز استفاده می شود.

گونه:Acer circinatum

نام دیگر:افرا تاکی اورگون

زیستگاه:غرب آمریکای شمالی

رنگ در پاییز:زرد روشن و نارنجی-قرمز

بیشتر شبیه درختچه کوچک است .ارتفاع آن فقط 20 فوت است.

هرس نمی شود و شاخه های پیچ خورده به سمت پایین است و ظاهر ظریفی دارد.

در سایه کامل و جزيی رشد خوبی می کند و خاک مرطوب را ترجیح می دهد.این درخت می تواند شرایط خشک و منفی 10 درجه هم تحمل کند و به عنوان درخت زینتی کاشت می شود.

گونه:Acer palmatum

نام دیگر:افرا ژاپنی نرم

زیستگاه:ژاپن،چین،کره ی شمالی و جنوبی،جنوب شرقی روسیه و شرق مغولستان

رنگ در پاییز:زرد برنزی،بنفش و قرمز

رشد کندی دارد و به خاک مزطوب و سایه کم نیاز دارد.

ارتفاع آن به 6 تا 10 متر می رسد.ساقه های متعدد دارد و در نزدیکی سطح زمین رشد می کند.

سه زیر گروه دارد که عبارتند از:

1) Acer palmatum amoenum

2) Acer palmatum palmatum

3) Acer palmatum matsumurae

ریشه آن فشرده بوده و غیر مهاجم است و برای تعیین مرز ها از آن استفاده می شودو در شرایط مختلف رشد می کند.

گونه:Acer campestre

نام دیگر:افرا پرچینی

زیستگاه:اسکاتلند، لهستان،دانمارک ، بلاروس، ترکیه، آمریکای شمالی، شمال آفریقا،و استرالیا

رنگ در پاییز:زرد

ارتفاع:30/15 تا 30/24 متر می رسد.

برگ های آن حدود 5 تا 10 سانتی متر عرض دارد.

برگ ها در بهار می رویند و همزمان گل شکوفع می دهد.

دو زیر گونه دارد:

• Acer campestre
• Acer campestre leiocarpum

گونه اول دارای میوه های نازک و گونه دوم میوه های بی شکل دارد.

در باغ ها و پارک ها رشد می کند.

چوب آن سخت و محکم است و برای ساخت مبلمان،کف اتاق و الات موسیقی استفاده می شود.

گونه: Acer pseudoplatanus

نام دیگر:افرا بزرگ-افرا اسکاتلندی-درخن پلان موک-افرا سلتیک

زیستگاه: اروپای مرکزی و جنوب غربی آسیا

رنگ در پاییز: سبز و زرد

ارتفاع:20 تا 30 متر

درخت بزرگی است با پوست صاف و خاکستری رنگ است.

برگ ها بزرگ بوده و بافت چرمی دارند.

این درخت می تواند باد،شوری، آلودگی های شهری را تحمل کند به همین دلیل آن را در مناطق شهری و ساحلی نیز کشت می کنند.

چوب این درخت سفید بوده و برای سخت مبلمان-کف اتاق و پارکت استفاده می شود.

گونه:Acer platanoides

بومی:اروپای شرقی و مرکزی و جنوب غربی آسیا

رنگ در پاییز:زرد کم رنگ و نارنجی-قرمز

 ارتفاع:19تا27 متر

گل ها در اوایل بهار رشد می کنند و دارای 5 گلبرگ است که 15 تا 30 گل به صورت خوشه ای کنار هم قرار دارند.این درخت در مناطق آلوده به خوبی رشد می کندو خاک های ضغیف را تحمل می کند.چوب آن سخت بوده و برای ساخت مبلمان و پارکت مناسب است.

گونه:Acer ginnala

نام دیگر: افرا سیبری

زیستگاه:شمال شرق آسیا

رنگ در پاییز:زرد، نارنجی و قرمز مایل به زرد

ارتفاع:3 تا  9متر

یکی از کوچک ترین درختان خانواده Acer  است.

مقاومت بالایی در برابر خشکی دارد و عمدتا از آن برای مقاصد زینتی کاشته می شود.

گونه:Acer leucoderme

نام دیگر:افرا سفید بر

زیستگاه :جنوب شرقی ایالات متحده

رنگ در پاییز:زرد-نارنجی تا قرمز

ارتفاع:25تا30 متر

رشد کندی داشته و به نور کامل و خاک مرطوب نیاز دارد.

خشکی را تحمل می کند و برای ایجاد مسیر از آن استفاده می شود.

گونه:Acer floridanum

نام دیگر:افرا قندی جنوب یا افرا موک

زیستگاه:آمریکا

ارتفاع:15 تا 18

رنگ در پاییز:زرد یا نارنجی

برگ ها کوچک و متراکم بوده و به آسانی از درخت جدا می شود.

نیاز به خورشید کامل و خاک مرطوب دارد و رشد آن در خاک فشرده ضعیف است.

گونه :Acer nigrum

نام دیگر:افرا سخت-افرا سنگی-افرا قندی سیاه

زیستگاه : ایالات متحده-آمریکای جنوبی-جنوب شرقی کانادا

رنگ در پاییز:اغلب زرد

ارتفاع:بین 9 تا 12 متر

از نظر مراحل رشدی و نیاز به خاک و زیستگاه شبیه به افرا قندی است.

گونه:Acer pensylvanicum

نام دیگر:افرا موسوود یا افرا موس

زیستگاه:شرق آمریکای شمالی

ارتفاع:این درخت کوچک بوده و ارتفاع آن 9 متر است.

برگ ها راه راه کروی بوده و طول آن 13 تا 20 سانتی متر و 3 لوب دارد.به دلیل داشتن خطوط سفید عمودی روی پوست به نام افرا راه راه شناخته می شود و در مناطق سایه دار و خنک با خاک لومی شنی رشد بهتری دارد.

گونه:Acer griseum

زیستگاه :مرکز چین

پوست آن نرمال بوده و بعد از بلوغ به لایه های نازک کاغذی تبدیل می شود از این رو به این نام مشهور است و شرایط خشکی را نمی تواند تحمل کند.

گونه:Acer cappadocicum

نام دیگر:افرا کاپادوسیان

زیستگاه:آسیا

رنگ در پاییز:زرد طلایی

ارتفاع:20 تا 30 فوت

دارای 3 گونه ی زیر است:

1)Acer cappadocicum cappadocicum

در قفقاز ترکیه و شمال ایران رشد می کند.

2)Acer cappadocicum indicum

در هیمالیا رشد می کند.

3)Acer cappadocicum sinicum

در جنوب غربی چین رشد می کند

رشد سریعی دارد.

گل ها فاقد رنگ بوده و در اواسط بهار می روید.

گونه:Acer japonicum

نام دیگر:افرا داونی ژاپنی

زیستگاه:ژاپن و کره جنوبی

رنگ در پاییز:گل های آن سفید و نارنجی بوده.

ارتفاع:30 فوت

سرعت رشد متوسطی دارد.

• شیره درخت افرا معجزه می‌کند .

شیره ی افرا حاوی مواد مغذی زیادی است که نه تنها شیرین است بلکه خواص زیادی برای بدن دارد.دارای آنتی اکسیدان فراوان است و به عنوان ماده سم زدایی استفاده می شود.

محققان کانادایی طی تحقیقاتی دریافتند، اگر آنتی‌بیوتیک همراه با شیره درخت افرا مصرف شود می‌تواند به غشاء باکتری‌ نفوذ کرده و آن را از بین ببرد.

• شیره ی افرای خالص حاوی ترکیبات زیر است:
• کلسیم:7 درصد نیاز روزانه
• پتاسیم:6 درصد
• آهن:7درصد
• روی:28 درصد
• منگنز:165 درصد

• خواص شیره افرا برای محافظت از قلب:

شیره ی افرا دارای زینک و پتاسیم است که برای حفظ سلامت قلب مفید است.

• تقویت سیستم ایمنی:

افرا سرشار از انتی اکسیدان است. انتی اکسیدان عاملی است که می تواند  سیستم ایمنی را تقویت کند.

• جلوگیری از سرطان:

خوردن خوراکی هایی که حاوی قند افرا هستند می تواند انتی اکسیدان را برای بدن فراهم کند که با رادیکال های آزاد مبارزه می کند و از سرطان جلوگیری میکند.

• جلوگیری از دیابت:

دارای موادی مانند ابسسیزیک اسید که می تواند از دیابت به ویژه دیابت نوع 2 جلوگیری کند.

• بهبود عملکرد دستگاه تولید مثل:

زینک یکی از مواد معدنی مهم است کهه برای حفظ سلامت پروستات است.این شیره حاوی منگنز است که در تولید هورمون های جنسی نقش دارد.

• بهبود دستگاه گوارش:

شیره افرا عمل تامین پروبیوتیک است که برای روده ها مفید است.

• جلوگیری از کم خونی
• حفظ جوانی پوست
• درمان آکنه(مدت 15 دقیقه روی پوست بگذارید باعث رفع آکنه می شود)
• حفظ عملکرد طبیعی مغز
• افزایش متابولیسم
• حفظ قدرت استخوان
• تامین انرژی
• حفظ وزن سالم
• کاهش استرس و افسردگی

نکته:

استفاده بیش از اندازه ممکن است باعث تهوع و دهیدراته شدن بدن شود.

یکی از روش های تکثیر درخت افرا از طریق بذر گیاه است اما خشک شدن آن باید جلوگیری کرد.گونه هایی که بذر آن ها زودرس هستند یعنی در بهار می رسند باید بعد از رسیدن بلافاصله اقدام به کاشتن کرد و در مورد گونه هایی که بذر آن ها در پاییز می رسد هم این مورد صدق می کند.به مدت 90 روز در دمای 4 درجه نگهداری شود و در بهار کاشته شود .این نوع بذر ها در بهار رشد خوبی دارد.

در مورد کشت پاییزه باید در هوای آزاد انجام شود به شرط اینکه بعد ها به مدت یک هفته در آب خیسانده شود و آب آن هر روز عوض شود.

این درخت افرای کهنسال، پنج قرن است که به دور ازهیاهوی زندگی شهری امروزی در روستای ارفعده ،در کوهستان های دور دست نیمه جنگلی سوادکوه در حیاط کوچک امامزاده روستا همچنان استوار ایستاده است.

اگر دنبال یک درخت لوکس و متفاوت برای محیط اطراف خود میگردید،درخت افرا یک گزینه خوب است.درخت افرا در نواحی جنگلی و خاک های گچی رشد می کند و به خصوص در جنگل های شمال به وفور دیده می شود.

کاشتن افرا جلوه خاصی به محیط باغ و ویلاها می بخشد.

به علاوه خواص درمانی خارق العاده ای نیز دارد.

نهالستان بهمن آبادی هر روزه آماده‌ی مشاوره و پاسخ به خریدارن حضوری و غیرحضوری ( تلفنی) است.

آدرس : کرج ، مشکین دشت ، جاده‌ی خوشنام ، 100 متر بعد از آهن فروشی بیاتلو ، نهالستان علیرضا بهمن آبادی.

لینک گوگل مپ :  https://goo.gl/maps/QXg1yzMpA389mBXb7

اگر از مترو استفاده ‌می‌کنید، به ایستگاه مترو کرج آمده سپس با تاکسی‌های خطی به مشکین دشت بیاید.

تلفن‌های تماس : 

38 46 666 0912

31 11 282 0938

03 14 164 0912 

99 86 276 0930