پاپایا

نام علمی: carica papaya

نام انگلیسی: Papaya

خانواده: Caricaceae

 

-پاپایا بومی مناطق استوایی آمریکای جنوبی است، اما امروز پاپایا در همه جا هم مناطق استوایی و هم نواحی زیر استوایی رشد می‌کند. این گیاه اغلب به صورت وحشی رشد می کند و در هر باغی در مناطق استوایی حداقل چند درخت پاپایا وجود دارد.

 

-پاپایا برای رشد به آب و هوای گرم، مقدار زیادی نور خورشید، مقدار زیادی آب و به خاک حاصلخیز با زهکشی خوب نیاز دارد.  اگر شما بتوانید این شرایط را فراهم کنید میتوانید در هر زمان از سال دانه پاپایا را در زمین بکارید، شش تا ده ماه بعد باردهی آغاز خواهد شد. 

 

–خربزه درختی نام دیگر این درخت است. پاپایا به علت طعم ملایم و مطبوع که شبیه به مزه طالبی گرمک با عطر مخصوص به خود و همچنین به دلیل سهولت کاشت و زود به میوه نشستن و میوه دهی در سراسر سال مورد توجه می باشد. به طوری که سالانه بیش از ۳میلیون تن از این محصول در سراسر دنیا تولید می شود. 

 

-پاپایا گیاهی است علفی،همیشه سبز، دو لپه که به صورت یک تنه با چوبین می به ارتفاع یک تا ۱۰ متر رشد می کند.  این گیاه چند ساله، ممکن است تا ۲۰ سال عمر کند، اما عمر مفید و اقتصادی آن بیشتر از سه سال نیست. پاپایا در بسیاری از کشورهای جهان آفریقایی، آمریکایی و و بعضی کشورهای آسیایی مثل هند ، مالزی، سیلان، ایران و… تولید می شود. این میوه گرمسیری بسیار مقوی است درون آن توخالی و دانه های گرد سیاه دارد. از نظر شکل و رنگ تقریبا شبیه به کدو حلوایی است. 

 

برای مشاهده نحوه نگهداری و پرورش این گیاه به ادامه مطلب مراجعه نمایید.

آب:

-پاپایا دارای برگ های بزرگی است. در آب و هوای گرم مقدار زیادی آب از برگ ها تبخیر می شود، بنابراین به آب زیادی نیاز دارند. اما متاسفانه پاپایا بسیار مستعد ابتلا به پوسیدگی ریشه است، به خصوص در آب و هوای سرد.  آب دهی بیش از حد شایع ترین مشکل در پرورش پاپایا می باشد. پوسیدگی ریشه به درجه حرارت هوا و سلامت و قدرت کلی گیاه بستگی دارد. گیاه سالم تر مقابله بهتری با پوسیدگی ریشه دارد ولی شما باید مواظب در آب و هوای سرد بیش از حد آبیاری انجام ندهید. آبیاری ۷ تا ۱۰ روز یکبار کافی است.

 

خاک :

-خاک های لومی شنی برای کاشت پاپایا مناسب هستند. pH مناسب برای رشد پاپایا ۶/۵ تا ۷ می باشد. درخت پاپایا به یک خاک بسیار خوب و غنی از مواد آلی و مواد مغذی نیاز دارد. اگر خاک مزرعه شما خوب نیست می توانید یک چاله نیم متری حفر کنید و آن را با مخلوط خاک و کمپوست خوب، پر کنید. در واقع حداقل دو یا سه چنین بستر کاشتی در نقاط مختلف درست کنید.

 

نور: 

-گیاه پاپایا باید تا حد امکان نور دریافت کند. اگر برگ ها در آب و هوای گرم کمی پژمرده شوند مشکلی نیست طبیعی می باشد. پاپایا گرما و نور خورشید را بسیار دوست دارد. 

 

دما:

-پاپایا در دمای زیر ۱۰ درجه سانتیگراد دچار کاهش رشد درخت و میوه می شود. دمای زیر ۲ درجه باعث از بین رفتن گیاه می شود. از دیگر عوامل موثر بر رشد پاپایا بادهای شدید است که خسارت های زیادی به این گیاه وارد می سازد. این گیاه به کمبود کلسیم بسیار حساس است. 

 

تغذیه:

-پاپایا به مواد غذایی زیادی نیاز دارد. این گیاه به نیتروژن علاقه زیادی دارد.به طور منظم به گیاه پاپایا مواد مغذی بدهید. برای تغذیه گیاه می توانید از یک کود کامل مثل کود مرغ استفاده کنید. کودهای قوی یا تازه نسبتا خوب هستند. شما همچنین باید از کمپوست نیز برای تغذیه گیاه استفاده کنید. 

 

مشکلات شایع در پرورش پاپایا:

-پوسیدگی ریشه در اثر آبیاری بیش از حد شایع ترین مشکل گیاه پاپایا می باشد. اگر هوا سرد باشد باید پاپایا خشک نگه داشته شود. 

-اگر شما در منطقه ای گرمسیر زندگی می کنید که باران های سیل آسا در آنجا می بارد، در هر فصل مرطوب بسیاری از گیاهان پاپایای بالغ از بین میروند و آنهایی که جوان تر هستند زنده می مانند. 

-بادهای قوی یکی دیگر از دلایل آسیب رسان به گیاه پاپایا می باشند. پاپایا یک سیستم ریشه ای کم عمق دارند و هرچه سن آن ها بیشتر می شود وزن تنه سنگین تر شده و به راحتی با ضربه از زمین جدا می شوند. در چنین حالتی باید دوباره کاشت مجدد انجام داد. بهتر است کاشت پاپایا از ابتدا در مکانی که از باد در امان است انجام شود. 

-مشکل دیگر پرندگان وحشی هستند…همه میوه پاپایا را دوست دارند…!تنها راه حل این است که زمانی که رنگ میوه شروع به تغییر کرد آن را بچینید. آن ها بعد از چیده شدن رسیده تر می شوند. 

-زمانیکه درخت پاپایا خیلی بلند شود دسترسی به میوه سخت می شود و باید برای چیدن آن ها از نردبان بالا رفت . همچنین هر چه درخت بلندتر شود کیفیت طعم میوه نیز کاهش پیدا می کند. در صورتی که درخت خیلی بلند شود بهتر است که آن را قطع کرد. بعد از قطع کردن تنه ممکن است دوباره رشد کند. 

-بهترین زمان برای قطع کردن تنه پاپایا در آب و هوای خشک است. تنه توخالی است و اگر با آب پر شود فاسد می شود. شما می توانید روی تنه را با یک پلاستیک بپوشانید و یا یک گلدان را به صورت وارونه روی آن قرار دهید. آب و هوای گرم و مرطوب می تواند پوسیدگی را تشویق کند. 

-درختان جوان و قوی پاپایا کمتر تحت تاثیر حشرات و بیماری ها قرار می گیرند. همیشه درخت های جوان را نگه دارید. درخت های مسن تر مستعد ابتلا به بیماری هستند. حشرات ویروس ها و بیماری ها را از درخت می مکند و آنها را منتقل می کنند و این موضوع باعث ایجاد یک مشکل بزرگ می شود. 

-شما می توانید دانه های میوه های سالم تر و خوشمزه تر را ذخیره کنید و در یک زمان مناسب آن ها را بکارید. در این صورت نژاد بهتر را پرورش خواهید داد. 

    

نحوه پرورش پاپایا:

۱-هر دو هفته یک بار از کود استفاده کنید. هر ۱۰-۱۴ روز یک بار، کود را به گیاهان در حال رشد اضافه کنید و آن را بر اساس دستورالعمل کود رقیق نمایید. از یک کود (کامل) بهره بگیرید، نه کودی که به‌صورت ویژه فرمول‌بندی شده است. به اعمال کود ادامه دهید تا گیاهانتان حداقل به ارتفاع ۳۰ سانتیمتر برسند.

-پس از اینکه گیاه به این اندازه رسید، پرورش‌دهندگان تجاری هر دو هفته یک بار به کوددهی پاپایا ادامه می‌دهند و از ۱۰۰گرم کود کامل در نزدیکی پایه‌ی گیاه بهره می‌گیرند، بدون اینکه با پایه‌ی آن تماس داشته باشد. اگر دوست دارید رشد گیاه تسریع شود، این رویه را پی بگیرید و به‌تدریج میزان کود و بازه‌ی زمانی اعمال آن را افزایش دهید تا زمانی که به ۰/۹کیلوگرم کود در بازه‌ی ۲ماه يک بار برسید. 

۲-جوانه های پاپایا و گیاهان جاافتاده را به‌صورت منظم آبیاری کنید. پاپایاها با قرار گرفتن در آب زیاد، می‌توانند به‌سادگی آسیب ببینند، اما بدون دسترسی به آب هم احتمالا میوه‌ی بزرگی را تولید نخواهند کرد. اگر در خاک لومی کاشته‌اید که آب را خوب نگه می‌دارد، هر ۳-۴ روز یک بار آبیاری را انجام دهید. اگر خاکتان ماسه‌ای یا سنگی است، در آب‌وهوای داغ بازه‌ی آبیاری را به ۱-۲ روز کاهش دهید. در فصل‌های خنک‌تر، بازه‌ی چند روزه را میان هر دو آبیاری در نظر بگیرید. 

۳-مالچ پوسته‌ی درخت یا خرده‌چوب را استفاده کنید. از پوسته‌ی درخت کاج، پوسته‌ی سایر درخت‌ها یا خرده‌چوب در پیرامون پایه‌ی گیاه بهره بگیرید تا میزان علف هرز کاهش بیابد و گیاه آب خود را از دست ندهد و پژمرده نشود. لایه‌های ۵ سانتیمتر از مالچ را پیرامون پاپایا بریزید و حداکثر ارتفاع ۲۰ سانتی متر را در نظر بگیرید.

۴-برگها و پوسته‌ی پاپایا را مدام وارسی کنید تا نشانه‌های بیماری و آفت را متوجه شوید. ظهور لک یا زردشدگی روی برگ‌ها یا پوسته نشان‌دهنده‌ی بیماری احتمالی است. لکه‌های سیاه روی برگ معمولا به میوه آسیب نمی‌زنند، اما درصورتی‌که عفونت شدید باشد، می‌توانید با قارچ‌کش آن‌ها را درمان کنید. ظهور انحنا در برگ‌ها می‌تواند به‌واسطه‌ی استفاده از علف‌کش در زمین‌های مجاور باشد. سایر مشکلات شامل حشرات یا پوسیدگی کلی گیاه می‌شوند که در این صورت باید با متخصص باغداری یا سایر دپارتمان‌های کشاورزی محل مشورت کنید. 

۵-وقتی میوه‌ی پاپایا به میزان دلخواهتان رسید، آن را برداشت کنید. میوه‌های سبز و ترش می‌توانند به‌عنوان سبزی خورده شوند، اما بسیاری از افراد میوه‌های زرد یا نارنجی کاملا رسیده را به خاطر طعم شیرینش دوست دارند. می‌تواند پس از اینکه میوه تقریبا سبز-زرد شد آن را برداشت کنید و ادامه‌ی فرایند رسیدن را در محیط داخل خانه و به دور از آفات پی بگیرید. 

 

خواص درمانی و کاربردهای صنعتی:

-میوه ها ،برگ ها و حتی شیره ی آن دارویی بوده و استفاده دارویی دارد. پاپایا یک ترکیب اصلی شیره و میوه خربزه درختی بوده که با جوشاندن و عصاره گیری و آبگیری آن در صنعت استفاده می شود. خربزه درختی منبعی غنی از آنتی اکسیدانهایی مانند کاروتن، ویتامین C، فلانووئید، ویتامین های B ،فولات و اسید پانتوتنیک و همچنین مواد معدنی نظیر پتاسیم، منیزیم و فیبر می باشد. از ابتلا به سرطان روده جلوگیری می نماید. بعلاوه پاپایا حاوی آنزیمی برای درمان آسیب هایی که در ورزش بوجود می آید و آلرژی می باشد. حفاظت در مقابل بیماریهای قلبی، تقویت دستگاه گوارش، تاثیرات ضد التهابی و حفاظت سیستم ایمنی از دیگر خواص این میوه با ارزش می باشد.