درخت سنجد

این نوشته از سری آموزش‌های نهالستان بهمن آبادی در بخش نهال است .

در این مقاله می خواهیم اطلاعاتی درباره درخت سنجد داشته باشیم

نام انگلیسی:Oleaster

نام علمی:Elaeagnus Angustifolla

خانواده:Elaeagnaceae

نوع:درخت خزان دار

اندازه:15 ارتفاع*15گستردگی

فرم:گرد

بافت:نرم

رنگ برگ ها:سبز تیره در سطح برگ و خاکستری در زیر برگ

فصل گلدهی:اواخر بهار

کاربرد در محوطه سازی

رنگ گلها:زرد

سرعت رشد:متوسط

نیاز به آبیاری:متوسط

مقاومت به سرما:بالا

نیاز های نوری:آفتابی

سنجد درختی است بومی آسیای غربی و اروپا تا هیمالیا پراکنده شده است.

در ایران نیز در نواحی استپی کشور به صورت خودرو یافت میشود.برگ ها کاملا کشیده و بدون دندانه هستند.

قسمت زیرین برگ خاکستری است در صورتی که سطح رویه آن سبز تیره است.

گلها کوچک،زردرنگ و معطر هستند،شاخه ها اغلب خاردار بوده و گاهی به علت تعدد تنه ، گیاه بصورت درختچه ظاهر میشود.

سنجد گیاهی است که به خشکی خاک،وزش بادهای شدید مقاوم است.

از این درخت برای کنتری باد ، حرکت شن های روان و کولاک زمستانه به وفور ایتفاده میشود.

از لحاظ دید سنجد بعلت داشتن برگهای سبز خاکستری و شاخه هایی که در همه جهات رشد میکنند و همچنین دارا بودن میوه های رنگین مورد توجه است.

دراغلب خاکها رشد میکند.

باکاشت متراکم درختان سنجد به خوبی میتوان از آن بعنوان پرچین در اطراف باغ ها استفاده کرد علاوه بر ان سنجد با ایجاد بافت متراکم به خوبی بصورت یک مانع محکم د برابرعبور ومرور عمل میکند.

بذرها در فصل پاییز کاسته میشود و یا بعد از تیرمار سرمایی در دمای 4درجه سانتی گراد به مدت سه ماه در اوایل فصل بهار کاشته میشوند.

ریشه زایی قلمه ها آسان نیست و بستگی به نوع قلمه و تیمار هورمونی دارد.

درخت سنجد بومی اروپا و آسیای شمال است و تا هیمالیا انتشار دارد.نام علمی ، جنس آن از دو واژه یونانیElaiosبه معنای زیتون و نوعی بید گرفته شده است.

درایران نیز در نواحی استپی کشور بصورت خودرو یافت میشود.

در ارتفاع خراسان و کردستان و دره کرج و جبال بختیاری کم و بیش انتشار دارد.

درخت سنجد دارای ساقه ای به ارتفاع 2تا5متر خاردارد و یا فاقد آن میباشد برگ ها نیز بیضوی دراز و نوک تیز با دمبرگ کوتاه دارد رنگ پهن ان درسطح فوقانی سبز مایل به خاکستری ولی درسطح تهتانی به رنگ سفید نقره ای است.

گلهای ان کوچک به شکل زنگ به رنگ زرد در سطح داخل وبه رنگ نقره ای در سطح خارجی پوشش گل است.

عطرقوی گلهای ان نیز غالبا ایجاد ناراحتی و حساسیت میکند مخصوصا اگر تعدادی از پایه های ان در ناحیه ای وجود داشته باشد گلهای ان به صورت نر،ماده است در گل های نر درخت سنجد 4 پرچم ولی در گلهای ماده منحصرا یک مادگی دیده میشود گل های هر مافردویت دو پهار پرچم و یک مادگی توانمند دارد.

میوه اش بیضوی ، گوشتدار شبیه زیتون ، به رنگ زرد نارجنی مایل به قرمز و دارای طعم ملایم، قابل مصرف است.

روی ریشه آن نیز مانند بعضی درختانAlnysبرجستگی هایی دارد میکرو ریز ها مشاهده میشود.

گره های چوب آن در صنایح چوبی مورد توجه است خصوصا در کردستان از آن اشیاء ظریف ساخته میشود در اطراف کاشان برای جلوگیری از پیشروی شن های روان بعنوان بادشکن کاشته شده است و در اغلب مناطق استوپی برای پرچین باغ ها و تهیه هیزوم کاشته میشود البته برگ و میوه آن کاربردهای دیگر نیز دارد.

درختی کوچک با7تا12مترارتفاع و خزان کننده،به ندرت بصورت درختچه دیده میشود. شاخه های آن درخشان و اغلب قهوه ای تیره و شاخه چه ها کرک های شوره سری و به رنگ خاکستری-نقره ای دارند.

برگ ها سر نیزه ای،یا بیضوی ،پوشیده از کرک های شوره سری به رنگ نقره ای اغلب کوتاه تر از 4سانتی متر روی سطح فوقانی خاکستری-مایل به سبز روشن(درخشان)درسطح تهتانی نقره ای رنگ.

گل

گل ها منفرد،بدون گلبرگ،کاسبرگ هالوله ای ، با سطح درونی زرد رنگ ، سطح بیرونی نقره ای رنگ

میوه

میوه ها سفت و تخم مرغی شکل با حدود1سانتی متر طول هستند که درابتدا رنگ نقره ای مایل به هنگام رسیدگی رنگ قهوه ای با بخش گوشتی آردی شکل دارند.

کاشت بذر وقلمه

کاردبرد:درآسیای مرکزی،یک محصول مهم و یک منبع مواد پروتئین و قندی و معدنی در کاروان های مسافرتی به شمار می آمد و میوه های خشک آن آسیاب و تبدیل به آرد میشد برای تزئین باغ ها به علت تاج نقره ای رنگ بخصوص در روز های که باد میوزد بسیار با ارزش است.

نیازها:این درخت نسبت به خشکی مقاوم است و آلودگی های جوی را تحمل میکند، از این درخت بعنوان باد شکن استفده میشود سرعت رشد خوب و قابل ملاحظه ای دارد و از نظر ظاهری شبیه درخت بید است. در اردیبهشت ماه گل میدهد و در اواخر تابستان و پاییز میوه های ان ظاهر میشوند.

میوه تخم مرغی شکل بوده و رنگ های قرمز سوخته است که در حالت نارس رنگ زرد دارد.

میوه درخت سنجد سته ایست که میانبر آن آردی شکل با رنگ روشن است که بخش خوراکی میوه را تشکیل میدهد و برون بر آن پوسته چرمی نازک به رنگ قرمز سوخته است.

ابعاد میوه حداکثر تا4سانتی متر بوده و لی معمولا 1تا3سانتی متر است دانه بصورت هسته ای کشیده با ابعاد8تا11میلی متر طول و 5تا7/5 میلی متر عرض میباشد که دارای نوک نسبتا باریک و تیزی است.

میوه ها پس از رسیده مدت ها روی درخت باقی میماند برای جمع اوری میوه ها در سایه گسترده درختان پهن کرده و با ضربات چوب های بلند،شاخه های حامل میوه را بشدت تکان میدهد در این حالت بذر های رسیده به روی زیر اندازی فورمی افتند.

پس از جمع آوری، میوهها را مرطوب کرده و در محیطی گرم یا در برابر نور خورشید می گسترانند تا قسمت آردی میوه فاسد شودتا بتوان بذر را به سادگی از آن خارج کرد بذر به نگهداری خاصی احتیاج دارد و شرایط خشک با دمای محیز حفظ میشود،شایان ذکر است که تکثیر درختان سنجد با توجه به پاجوش زنی و قلمه های مناسب این درختان بیشتر با استفاده از قلمه صورت می گیرد و استفاده از بذر مرسوم نیست.

نهالستان بهمن آبادی هر روزه آماده‌ی مشاوره و پاسخ به خریدارن حضوری و غیرحضوری ( تلفنی) است.

آدرس : کرج ، مشکین دشت ، جاده‌ی خوشنام ، 100 متر بعد از آهن فروشی بیاتلو ، نهالستان علیرضا بهمن آبادی.

لینک گوگل مپ :  https://goo.gl/maps/QXg1yzMpA389mBXb7

اگر از مترو استفاده ‌می‌کنید، به ایستگاه مترو کرج آمده سپس با تاکسی‌های خطی به مشکین دشت بیاید.

تلفن‌های تماس :

38 46 666 0912

31 11 282 0938

03 14 164 0912

99 86 276 0930