گواوا

این نوشته از سری آموزش‌های نهالستان بهمن آبادی در بخش نهال است . در این مقاله با درخت گواوا اشنا می‌شوید.

نام انگلیسی: GUAVA

نام علمی: PSIDIUM GUINEENSE

خانواده: MYRTACEAE

-میوه گواوا بومی مکزیک و آمریکای شمالی است. میوه گواوا در آمریکای شمالی به صورت گسترده رشد می‌کند و برای رشد نیاز به یک زیستگاه گرمسیری دارد. میوه گواوا در ایلات متحده، در هاوایی، جزایر ویرجین، فلوریدا و چند منطقه در کالیفرنیا و تگزاس وجود دارد. درختان جوان گواوا به سرما حساس هستند ولی درختان بالغ تا حدی تحمل سرما را دارند.

-میوه گواوا بسیار خوشمزه است و یک منبع غنی از ویتامین ها به خصوص ویتامین C و مواد معدنی می‌باشد. میوه طعم شیرینی دارد و برای درست کردن دسر، مربا، نوشیدنی ها و… بسیار عالی می‌باشد. در صورت امکان بهتر است این درخت در گلخانه، اتاق های آفتابی یا در بالکن نگهداری شود. درخت گواوا یکی از گیاهان مناسب برای کاشت در گلدان است.

-گواوا درختچه ای است که بین ۱ الی ۳ متر رشد میکند(گاها تا ۷ متر نیز دیده شده. ). رشد این گیاه بسیار آهسته میباشد.

-میوه این گیاه ترش است و طعمی نزدیک به توت فرنگی دارد. اغلب به طور خام مورد مصرف قرار میگیرد ولی برای تهیه ژله و دسر نیز از آن استفاده میکنند.

تاریخچه :

-گواوا سالها قبل وارد کشور شد. کشت و کار این درختچه در استانهاي هرمزگان و سیستان و بلوچستان از قدیم رایج بوده به طوري که در میان مردم بومی این مناطق، به زیتون محلی مشهور بوده است. در سالهاي اخیر با هدف کاربرد خوراکی و زینتی، کشت و کار درختچه مذکور در مناطق نیمه گرمسیر شمال کشور نیز در حال گسترش می‌باشد.

برای مشاهده نحوه نگهداری و پرورش این گیاه به ادامه مطلب مراجعه نمایید.

واتساپ                                              اینستاگرام                                            تماس فوری (روی تصویر فوق کلیک کنید)

گیاه شناسی:

-میوه گواوا بر روی یک درخت کوتاه با یک تاج کوتاه و گسترده رشد می‌کند، درخت تنه محکمی دارد که چندین شاخه را تحمل می‌کند. ارتفاع درخت گواوا ۱ تا ۳ متر است، اما گاهی اوقات بلندتر هم می‌شود. درخت گواوا یک درخت جالب است که جنبه زینتی هم دارد. برگ های گواوا بلند هستند و ۸ تا ۱۸ سانتی متر طول دارند و دندانه دار می‌باشند. درخت گواوا گل های کوچک سفید رنگی تولید می‌کند که این گل ها در نهایت به میوه تبدیل می‌شوند. میوه ها کوچک، زرد رنگ، بیضی شکل یا شبیه گلابی هستند. گواوا چندین نوع دارد که گوشت میوه ممکن است سفید، صورتی، زرد و یا قرمز باشد و در طعم های ترش، شیرین و ملس وجود دارند که طعم آن بستگی به نوع گواوا دارد. در کل مزه آن تقریبا شبیه توت فرنگی است.

انواع درخت گواوا:

گواوا قرمز: درختچه گواوا قرمز یکی از واریته های گواوا است که چند ساله بوده و در آب و هوای گرمسیری، نیمه گرمسیری و معتدل رشد می‌کند. این درختچه گل های سفید معطری تولید می‌کند که گل ها در نهایت به میوه تبدیل می‌شوند، پوست و گوشت میوه به رنگ قرمز است. میوه گواوا قرمز، طعم بسیار خوبی دارد و قطر آن ۲ تا ۷ سانتی متر است. این گیاه قابل کاشت در گلدان است و باردهی بالایی دارد. همچنین درختچه گواوا قرمز می‌تواند یک مورد مناسب برای درست کردن بونسای باشد.

گواوا سبز: درخت گواوا سبز گل های سفید و خشبویی دارد که در اواخر زمستان، درخت شکوفه می دهد. این درخت دارای میوه های گرد یا بیضی شکل است. پوست میوه ها زمانی که رسیده می شوند زرد رنگ است و طعم ترش و شیرینی دارند. میوه‌ها بعد از رسیدن بسیار خوش طعم هستند. از میوه گواوا استفاده های دارویی زیادی می شود و خواص درمانی زیادی دارد. این میوه یک منبع غنی از ویتامین ها، پروتئین ها و مواد معدنی است. از میوه گواوا در تهیه سالادها، دسرها و مرباها و… استفاده زیادی می شود.

گواوا بنفش: درخت گواوا بنفش اندازه کوچکی دارد و به ارتفاع ۲ تا ۴ متر رشد می کند. اندازه میوه ها کوچک است و به رنگ بنفش می‌باشند و طعم ترش و شیرینی دارند. درخت گواوا بنفش برای کاشت در گلدان نیز بسیار مناسب می‌باشد. گل دهی درخت گواوا بنفش در اواخر تابستان است و میوه ها ۱ تا ۳ ماه بعد از گل دهی می‌رسند. میوه گواوا بنفش بسیار خوشمزه است و سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی می‌باشد که به صورت خام خورده می‌شود و برای استفاده در دسر، کیک، مربا، ژله و…نیز عالی می‌باشد.

گواوا زرد گلابی: درخت گواوا گلابی یکی از واریته های گواوا است که میوه های آن اندازه ای بزرگ به شکل گلابی دارند. میوه گواوا گلابی بسیار خوش طعم بوده و این گیاه علاوه بر تولید میوه، جنبه زینتی هم دارد. این گیاه رشد سریع و آسانی دارد ولی در آب و هوای گرم رشد آن بهتر است. میوه های گواوا گلابی را به صورت خام یا در ژله، مربا و… استفاده می‌کنند. درخت گواوا گلابی در بهار گل های بسیار زیبایی نیز تولید می‌کند که دیدن آن ها بسیار لذت بخش است. این گیاه در تمام طول تابستان میوه می‌دهد و از سال سوم به بعد، باردهی آن بسیار بالا می‌رود و میوه های بسیار زیادی تولید می‌کند.

آبیاری:

-این گیاه تحمل به خشکی بالایی دارد ولی بهترین رشد آن وقتی صورت می گیرد که آبیاری منظم و متناوب انجام شود تا گلدهی و در نتیجه تولید میوه افزایش یابد. به طور کلی اگر خشکی و کمبود آب در دوران گلدهی رخ بدهد، باعث کاهش گلدهی و در نتیجه کاهش تولید میوه می شود و در دوران رشد میوه نیز باعث کوچک و چروک شدن میوه می شود.

خاک:

-درخت گواوا برای رشد خوب و مطلوب نیاز به خاک حاصلخیز و حاوی مواد آلی دارد. خاک این گیاه لازم است که زهکش خوبی داشته باشد. اگر چه این درخت نسبت به طیف وسیعی از خاک ها، از جمله خاک های شور و غیر حاصلخیز با عمق کم سازگاری دارد. اما در چنین شرایطی نمی توان انتظار محصولی با کیفیت قابل قبول از گیاه داشت.

-درخت گواوا همچنین تحمل محدوده وسیعی از اسیدیته خاک را دارد اما مناسب ترین اسیدیته برای آن بین ۵ تا ۷ است. خاک هایی با بافت لومی، مرطوب و خوب زهکشی شده برای این درخت توصیه می شود. همچنین بهتر است در طول فصل رشد خاک گیاه با کود مناسب تغذیه شود.

نور:

-درختان گواوا به حداقل ۶ ساعت آفتاب مستقیم در طول روز نیاز دارند. آفتاب کامل برای تولید گل و میوه این گیاه ضروری است.

دما:

-گواوا دمای پایین را نمی تواند تحمل کند و به سرما حساس است. البته در روزهای خیلی گرم که نور هم شدید است حتما باید آبیاری منظم انجام شود تا گیاه به خشکی دچار نشود.

کوددهی:

-مصرف ۱۱۰ تا ۲۲۵ گرم کود کامل سه یا چهار مرتبه در سال برای دو سال اول ضروری بوده، و زمانی که گیاهان شروع به تولید محصول کردند ، کوددهی به بعد از برداشت محصول موکول می گردد.

-محلول پاشی با اوره و فسفات محلول قبل از مرحله ی گلدهی باعث افزایش تولید و افزایش کیفیت محصول درحدود ۴۵% می شود. همچنین با کود محلول میزان کل مواد جامد محلول مانند: شکر و اسید اسکوربیک در میوه افزایش می یابد.

هرس:

-این گیاه با توجه به درختچه ای بودن نیاز به هرس شاخه هایی که به صورت ناهمگون بزرگ شده اند در فصل زمستان دارد.

آفات و بیماری:

-این درخت در برابر آفت ها و بیماری ها بسیار مقاوم است اما مانند هر گیاهی در صورت مناسب نبودن شرایط می تواند به آفت ها و بیماری های مختلفی دچار شود. شته ها، تریپس ها، شپشکهای آرد آلود، سوسکها، لارو حشرات و پروانه بید از جمله آفاتی هستند که به درخت گواوا آسیب می رسانند. همچنین ممکن است درخت به بیماری های لکه های میوه، پوسیدگی مکوری، پوسیدگی قارچی، جلبک های انگلی، پوسیدگی ریشه و ساقه مبتلا شود.

تکثیر:

تکثیر با بذر:درواقع بهترین روش ازدیاد و تکثیر گواوا تکثیر با بذر است. در این روش، بذر در خزانه در بستری مناسب کشت می شود. زمان کاشت تا زمان جوانه زنی بذر، حدود ۴ تا ۶ هفته طول خواهد کشید. وقتی گیاه به سایز مناسب رسید، بعد از سپری شدن خطر دوره سرما، گیاه به محل اصلی انتقال می یابد. بهتر است برای افزایش قدرت جوانه زنی و افزایش شانس رویش، بذرها قبل از کاشت چند ساعت در آب خیسانده شود.

تکثیر با قلمه:برای گرفتن قلمه مناسب بهتر است از ساقه های نرم انتخاب شود و اگر از ساقه نیمه نرم و نیم چوبی استفاده شد مناسب است قبل از کاشت کمی در هورمون ریشه زایی قرار قرار داده شود.

خوابانیدن شاخه:برای این منظور بهتر است از شاخه های یکساله استفاده شود که ساقه کنار گیاه روی زمین خوابانیده می شود و در محل قرارگرفتن شاخه آن در زمین، باید خراش دهی روی ساقه انجام شود. سپس روی آن را خزه ریخته و پلاستیک می کشیم حدود ۱ماه تا ۴۰ روز ساقه ای ریشه دار خواهیم داشت که با جدا کردن آن از گیاه مادر گیاهی مستقل خواهیم داشت.

پیوند زدن: برای این کار، باید ساقه هایی برای پیوند انتخاب شوند که از قسمت انتهایی که سبز و چهارگوش هستند و جوانه یا چشمه نوزاد دارند.

کاربرد:

-کنار باغچه ها به عنوان حصار و گیاه زینتی، به عنوان یک پوشش سبز و حافظ خاک، به عنوان تثبیت کننده خاک جهت جلوگیری از فرسایش بادی و آبی، به صورت کمربند سبز در اطراف شهرهای کویری و گرمسیری و همچنین در کنار جاده ها مورد استفاده قرار میگیرد.

خواص دارویی و درمانی:

-ویتامین ب کمپلکس (تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، فولات، اسید پانتوتنیک و پیریدوکسین) که در برگ های درخت گواوا موجود است می تواند از ریزش مو جلوگیری نموده و رشد آن را بهبود دهد.

-برگ های گواوا قند خون را تنظیم می کند و از دیابت نیز پیشگیری می کنند. به واسطه محتوای فیبر درون خود و کنترل تبدیل کربوهیدارت های پیچیده به قند، استفاده از برگ های درختچه گواوا همانند چای می تواند احساس سیری را در فرد ایجاد نموده و به کاهش وزن کمک کند.

-عصاره برگ گواوا موجب آپوپتوز (مرگ سلولی) در سلول های سرطانی معده می شود. چای برگ گواوا به طور کلی کارکرد دستگاه گوارش را بهبود بخشیده و در درمان اسهال، مسمومیت های غذایی و ناراحتی های معده بسیار موثر است.

-کوئر ستین موجود در برگ های درخت گواوا برای کاهش اثرات آسم و بیماری های مزمن تنفسی مانند برونشیت و سرفه مزمن نیز سودمند میباشد.

-به واسطه ویژگی های میکروبی خود، برگ های خرد شده و له شده گواوا می تواند برای درمان و بهبود بریدگی های جزئی و خراشیدگی های پوست مورد استفاده قرار بگیرد.

-جوشانده برگ و پوست گواوا قاعده‌آور است و برای خانم‌ها در دوران پس از زایمان سودمند است.

-میوه کاملا رسیده و خشک شده آن برای درمان اسهال خونی استفاده می‌شود.

-میوه گواوا نرم کننده سینه بوده و برای عفونت به عنوان آرام‌ کننده و تسکین دهنده مورد استفاده قرار میگیرد.

نهالستان بهمن آبادی هر روزه آماده‌ی مشاوره و پاسخ به خریدارن حضوری و غیرحضوری ( تلفنی) است.

آدرس : کرج ، مشکین دشت ، جاده‌ی خوشنام ، 100 متر بعد از آهن فروشی بیاتلو ، نهالستان علیرضا بهمن آبادی.

لینک گوگل مپ :  https://goo.gl/maps/QXg1yzMpA389mBXb7

اگر از مترو استفاده ‌می‌کنید، به ایستگاه مترو کرج آمده سپس با تاکسی‌های خطی به مشکین دشت بیاید.

تلفن‌های تماس :

38 46 666 0912

31 11 282 0938

03 14 164 0912

99 86 276 0930