کاشت انگور

این نوشته از سری آموزش‌های نهالستان بهمن آبادی در بخش نهال است .در این نوشته سعی داریم شما را با کاشت انگور آشنا کنیم .

در سال های اخیر اکثر مردم به دلیل زندگی ماشینی و دوری از طبیعت برای تعطیلات و اخر هفته ها به دنبال باغ و باغچه ای برای زندگی هستند 

در این میان تصمیم داریم شما رو با انواع گل و گیاه اشنا کنیم که در این زمینه کمک هستند

نام انگلیسی: grape Tree

نام علمی: vinifera

خانواده: Vitaceae

درخت انگور متشکل از ۶۰۰ گونه متنوع است که میوه ای خوش طعم و پر خواص است.

این میوه گونه های متنوعی دارد که اگر هرروز با یک گونه آن آشنا شویم باز هم حدودا ۲ سال طول می کشد تا کامل گونه های آن را بشناسیم.

درخت انگور از جمله خاص ترین درختان میوه در دنیا است که انسان کاشت آن را انجام می دهد. این میوه قدیمی که در تاریخ در سراسر دنیا کاشت آن به ثبت رسیده است.

میوه درخت انگور، آبدار و کوچک است که پوست نازکی دارد. شیره این میوه فراوان و مزه ای ترش تا شیرین دارد. ترش و شیرین بودن آن بسته به گونه آن دارد.میوه انگور علاوه بر میوه‌ای لذیذ و مفید، می‌تواند به مویز، کشمش، شیره انگور، ژله، مربا، آب انگور، شراب، سرکه و.. تبدیل شود. از روغن دانه انگور به صورت خوراکی و بهداشتی استفاده می کنند. با برگ درخت انگور دلمه برگ مو می پزند و حتی پوست بدنه اصلی درخت انگور نیز کاربرد مختلفی دارد. 

با توجه به موارد گفته شده باید عرض کنیم که درخت انگور بسیار کاربردی و پر سود می باشد.

در ایران کاشت انگور فکری اقتصادی برای باغداران می باشد. درخت انگور محصولی پربرکت است که شرایط نگهداری آسانی دارد و بسیار پرسود است.

ایران دهمین کشور تولید کننده برتر انگور در جهان است. اولین کشور چین است. 

خاک اکثر مناطق ایران حاصلخیز بوده و درخت انگور در برابر گرما و سرما مقاومت زیادی دارد. نیاز آبی این میوه متوسط است پس کشت انگور را یک استراتژی اقتصادی در نظر بگیرید. 

در این مقاله شرایط نگهداری و پرورش ، نحوه کاشت ، خاک مناسب ، آبیاری ، کوددهی، بیماری و آفات و خواص انگور را به شما معرفی می کنیم.

خاک مناسب درخت انگور:

خاک مناسب کاشت نهال انگور، مرکب سبک ، عمیق شنی یا رسی است که مقداری آهک نیز در خود داشته باشد. نفوذ پذیری داشته باشد و هوا راحت به درون خاک رفت و آمد داشته باشند.

رنگ خاک ، یکی دیگر از عوامل مهم در انتخاب نوع خاک است. pH خاک را به صورت خنثی تنظیم کنید چراکه انگور در خاک های اسیدی نمی تواند رشد کند و باردهی داشته باشد.

آبیاری مناسب درخت انگور:

نیاز آبی درخت انگور متوسط است. ریشه این درخت در خاک های مختلف ( خاک سبک یا سنگین ) بین ۹۰ سانتی متر الی ۶ متر در عمق خاک نفوذ پیدا می کند. اگر می خواهید به طور کافی آب به گیاه برسد باید آبیاری را به طور متمرکز در اطراف خاک انجام دهید تا به عمق خاک نفوذ پیدا کند.

مناسب ترین شعاع برای آبیاری درخت انگور ، شعاع ۱/۵ متری بدنه آن می باشد.

مقدار مورد نیاز برای آبیاری گیاه بسته به آب و هوای منطقه ای که انگور در آن کشت می شود اگر در منطقه آب و هوایی سردسیر کشت شود ۰/۵ لیتر در روز و اگر در منطقه گرمسیر کشت شود تا ۱/۳۵ متغیر است.

کوددهی درخت انگور و بهترین کودهای شیمیایی و حیوانی:

بهترین کود برای باغ های انگور، اوره می باشد. برای از بین بردن آفت های برگی نیز از اوره استفاده می کنند. 

همچنین می توانید از کودهای کلسیم ، پتاسیم و منیزیم نیز استفاده کنید چراکه درخت های انگور علاقه زیادی به آن ها دارند و به آن ها عادت کرده اند. استفاده از این ویتامین ها ، موجب باردهی بهتر انگور می شود. برای آگاهی از نیاز دقیق خاک ، مقداری از آن را به آزمایشگاه ببرید و به طور دقیق آن را بررسی کنید.

مهم ترین بیماری و آفات درخت انگور و مشکلات آن :

آفت زنجره مو و کرم خوشه خوار انگور شایع ترین و مرسوم ترین آفات درخت انگور هستند که می توانند سراسر سال به درخت شما حمله ور شوند و به درختتان آسیب شدیدی برسانند. 

یکی دیگر از بیماری های رایج درخت انگور ، گال طوقه است. بیماری گال طوقع سرطان ریشه و ساقه مو است. از دیگر بیماری های شایع درخت انگور می توان سفیدک کرکی (داخلی انگور) ، پوسیدگی سیاه مو ، پوسیدگی خاکستری انگور ، ویروس برگ بادبزنی ، سفیدک پودری انگور و سفیدک سطحی انگور را نام برد. هریک از این بیماری ها را با روشی مخصوص قابل درمان هستند.

انواع هرس درخت انگور و چگونگی انجام آن :

هرس درخت انگور را برای تربیت شاخه ها و فرم دهی آن به صورت دلخواه انجام می دهند. به طور معمول درخت انگور پس از ۳ سال نیازمند به هرس کردن می باشد.

بهترین زمان برای هرس درخت انگور ، فصل زمستان می باشد. برای هرس انگور توصیه می شود دمای هوا بیش از ۵ درجه سانتی گراد باشد. البته هرس درخت انگور را در فصل بهار و پس از شکوفه زنی درختان نیز می توان انجام داد. قبل از اینکه شکوفه ها روی شاخه های کهنه به صورت کامل رشد کنند شما باید هرس را انجام دهید.

انواع ارقام مختلف ایرانی و خارجی درخت انگور:

در آغاز هم ذکر کردیم که درخت انگور بیش از ۶۰۰ گونه متفاوت دارد و البته من شناخت همه این ارقام زمانبر و سخت است. اما مهمترین و معروفترین ارقام خارجی انگور عبارتند از : 

۱)انگور پرلت

۲)انگور بلک ویلیام

۳)انگور کریسمون

۴)انگور رد کارلت

۵)انگور شامپاین

۶)انگور وایت کارنت

۷)انگور بلک سیدلس

برخی از معروف ترین ارقام ایرانی انگور عبارتند از : 

۱) انگور عسگری 

۲) یاقوتی 

۳) شمشیری

۴) شصت عروس

۵) سیاه سردشت

۶) ریش بابا

۷)غرل اوزوم

۸) شاهانی 

۹) چشم گربه ای

۱۰)رازقی 

۱۱)الحقی

۱۲)صاحبی

۱۳)مویز بی دانه 

۱۴) خلیلی

۱۵)بی دانه سرخ

۱۶)کشمشی

۱۷)لعل حسینی

۱۸)شیرازی

۱۹)تبرزه

خواص و ویتامین های درخت انگور:

درخت انگور سرشار از ویتامین های K , C , E ، کلسیم ، پتاسیم ، روی ، منیزیم ، آهن ، فلوراید ، فسفر ، سدیم و منگنز است. همچنین درخت انگور ریبوفلاوین ، پانتوتنیک اسید ، تیامین ، اسید فولیک و نیاسین نیز که همگی جزو خانواده ویتامین B هستند را دارد.

این میوه خوشمزه و پرخاصیت برای درمان بیماری های قلبی ، سوءهاضمه ، دیابت ، میگرن ، اختلالات کلیوی، یبوست ، خستگی مفرط و پیشگیری از آب مروارید چشم و پیشگیری از سرطان سینه موثر و کمک کننده است.

تکثیر درخت انگور:

تکثیر درخت انگور به دو روش جنسی و غیر جنسی انجام می شود. هر یک از این روش ها نیز خود به چند دسته تقسیم بندی می شوند. روش های غیرجنسی به :

۱)قلمه زدن 

۲) خواباندن

۳)پیوند اسکنه ای 

۴)تکثیر به کمک جوانه تقسیم می شوند.

انواع روش های تکثیر غیرجنسی به جز تکثیر به کمک جوانه در فصل پاییز انجام می شوند. 

روش جنسی کاشت انگور نیز به کاشت نهال و کاشت دانه در کنار جوی ها یا پشته می گویند که روشی سنتی و البته موثر است.

کاشت نهال انگور:

کاشت انگور به صورت کاشت دانه در گلدان انجام می شود. قبل از کاشت ، خاک گلدان را مرطوب،خاک خورده و آماده کنید تا دانه در آن ریشه کند.  

هنگامی که دانه رشد کرد و تبدیل به نهال شد کاشت آن در خاک بسیار آسان می شود. 

پس از کاشت نهال در خاک ، انگور به راحتی به رشد خود ادامه می دهد و به طور معمول شوکی به آن وارد نمی شود.

برای کاشت نهال در خاک نیز ، خاک را به صورت پشته و جوب شخم بزنید سپس نهال را بر روی پشته در کنار جوب بکارید. 

در پشته ها چاله هایی با عمق ۵۰ سانتی متر حفر کنید و نهال های که از گلدان ، قلمه یا خوابانیدن به دست آمده را در چاله ها قرار دهید.

نهال گلدانی کمتر آسیب را در بین انواع روش های کاشت نهال انگور میبیند. 

البته که سخت تر کشت می شوند اما هنگامیکه کشت می شوند نتیجه بهتری را خواهند داشت.

کاشت درخت انگور به روش قلمه زنی:

در فصل پاییز قلمه های ۴۰ تا ۸۰ سانتی متری را از شاخه های دوساله درخت جدا کنید و درون گلدان یا در خاک گلخانه با شرایط مناسب نگهداری کنید.

بهار هنگام این شاخه ها را در بیاورید و در آب غرق کنید سپس در خاک جدید بکارید. 

فاصله کاشت درخت انگور:

هنگامیکه زمین های خود را با کودهای مناسب پر کردید و زمین را به صورت پشته و جوب شخم زدید ، نهال ها را بر روی پشته هایی با فاصله ۱۲۰ الی ۱۵۰ سانتی متری از یکدیگر می کارند. نوک نهال ها را به سیم افقی که از پیش تعبیه شده گره بزنید تا مسیر رشد طولی نهال تا ارتفاع سیم به صورت عمودی باشد.

فصل مناسب کاشت نهال انگور:

بهترین زمان برای کاشت نهال انگور، فصل بهار و پیش از باز شدن جوانه ها می باشد. 

البته قلمه زنی و خوابانیدن را در فصل پاییز هنگامی که گیاه در خواب باشد باید انجام داد.

ولی کاشت نهال ها در خاک را پیش از باز شدن جوانه ها انجام دهید.

طرز کاشت نهال ها در خاک باید بدین گونه باشد که ۲ جوانه آن در خاک باشد و سر نهال ها حدودا ۵ سانتی متر از خاک بیرون بماند. هنگامیکه نهال ها را در خاک کاشتید ، چاله ها را با مخلوطی از خاک و کود پر کنید و در آخر سر نهال ها را حدودا ۱ سانتی متر ببرید تا رشد آن سریع تر انجام شود.

پرورش درخت انگور را در باغچه انجام دهید:

پرورش درخت انگور را می توان در باغچه نیز انجام داد. با اینکه نوع انگور در هر منطقه ای متفاوت است اما می توان آن را در باغچه نیز کشت کرد. نکات زیر را جهت کاشت درخت انگور در باغچه رعایت کنید.

نور مناسب:

درخت انگور نورپسند است و به آفتاب زیادی برای رشد نیاز دارد. اگر نور کافی به برگ ها نرسد ، روی برگ های آن پوسیدگی و لکه ایجاد می شود. بنابراین به هیچ عنوان انگور را زیر سایه درختان دیگر نکارید.

زهکشی مناسب:

برای کاشت انگور در خاک توجه داشته باشید که باغچه را حداقل ۵۰ سانتی متر بکنید و زهکشی کنید.

کود کافی:

پس از کاشت درخت انگور ، چاله را با ترکیب کود و خاک حتما پر کنید.

فاصله از درختان برای ریشه گسترانی:

بین هر درخت انگور حدودا ۱۵۰ سانتی متر فاصله ایجاد کنید تا در ریشه گسترانی به مشکل برخورد.

نهالستان بهمن آبادی هر روزه آماده‌ی مشاوره و پاسخ به خریدارن حضوری و غیرحضوری ( تلفنی) است.

آدرس : کرج ، مشکین دشت ، جاده‌ی خوشنام ، 100 متر بعد از آهن فروشی بیاتلو ، نهالستان علیرضا بهمن آبادی.

لینک گوگل مپ :  https://goo.gl/maps/QXg1yzMpA389mBXb7

اگر از مترو استفاده ‌می‌کنید، به ایستگاه مترو کرج آمده سپس با تاکسی‌های خطی به مشکین دشت بیاید.

تلفن‌های تماس : 

38 46 666 0912

31 11 282 0938

03 14 164 0912 

99 86 276 0930