سرو شیراز

این نوشته از سری آموزش‌های نهالستان بهمن آبادی در بخش نهال است . در این مقاله با سرو شیراز اشنا 

می‌شوید. 

 

 

نام علمی:c.sempervirensvar.fastigiata

نام انگلیسی:Mediterranean cypress،pyramidal Italian cypress

 

-سرو شیراز که به آن سرو ایتالیایی هم گفته می‌شود ،از درختان مخروطی شکل و همیشه سبزاست که بومی جنوب اروپا و غرب آسیا است و در زیستگاه خود به شکل گسترده و فراوان گسترش می یابد.

-این درخت به دلیل استفاده گسترده در باغ های شیراز در قدیم ، به سرو شیراز معروف شده است.

-سرو  در ادبیات کلاسیک از زمان رنسانس در باغ های ایتالیا و ایران کاشته می شده است.

 

 

-این درخت همیشه سبز دارای ارتفاعی حداکثر تا ۲۰ متر با شاخه های راست و برگ های فلسی شکل و کوچک است.

-درختی است مخروطی شکل ، نوک تیز، بلند و باریک به گونه ای که سطح زمین را می پوشاند.

– دارای برگ های متراکم به رنگ سبز تیره است.

-تاج آن هرمی شکل باریک یا ستونی است که ارتفاع آن به ۱۸ متر می رسد.

-دارای تنه باریک به رنگ قهوه‌ای مایل به خاکستری است. 

 

 زمان گلدهی: گلدهی سروشیراز در ماه های دی و بهمن است.

 زمان دانه دهی: در تیرماه و آذرماه دوره رشد خود را پشت سر گذاشته و بسیار پر بار می شوند.

– شاخ و برگ آن هنگام خرد شدن بوی خوشایندی را در هوا پخش می کند.

– سرعت رشد آن متوسط است.

-سیستم ریشه ای آن کاملاً سطحی است و جابجایی درخت آسان است اما در مکان های با باد شدید قابل کشت نیست که شاید بزرگترین نقطه ضعف این درخت همین  باشد.

 

 سرو شیراز گرما و یخبندان را تحمل کرده اما به سرمای زیاد برای طولانی مدت حساس است. در نواحی خشک تر ساحلی بیشتر عمر می کند.

 نورمناسب برای سرو شیراز(نیاز نوری سرو شیراز):

به تابش مستقیم آفتاب نیاز دارد و سایه را تحمل نمی‌کند اما وقتی در گلدان است سایه برای آن مناسب تر است.

 برای رشد بهتر و سالم ماندن درخت سرو، آن را در مکانی که روزانه حداقل ۶ ساعت نور مستقیم دریافت کند،بکارید.

آبیاری سرو شیراز:

 آبیاری را وقتی انجام دهید که خاک کاملاً خشک شده باشد.

آبیاری در دو سال اول کاشت اهمیت بیشتری دارد چون باعث استقرار بهتر نهال در خاک می شود و همچنین در تابستان  به دلیل خشک شدن سریع تر خاک ،به آبیاری منظم درختان توجه کنید.

 آبیاری بیش از اندازه به خصوص در خاک بدون زهکشی مناسب باعث پوسیدگی ریشه و خشک شدن برگ ها می شود.

 خاک مناسب برای سرو شیراز:

 بیشتر در خاک های عمیق و نه چندان غنی با زهکشی خوب رشد می کند.

 این درخت نباید در معرض رطوبت زیاد یا خاک بسیار غنی قرار بگیرد چون در این صورت رشد برگ ها تحریک شده و موجب خشک شدن شاخه ها به سمت خارج و آویزان می شود و شکل متراکم و افراشته زیبای درخت از بین می رود.

کوددهی سرو شیراز:

 برای نهال جوان سرو، از کودهای فسفر دار استفاده کنید چون باعث رشد و گستردگی ریشه ها در خاک می‌شود اما کود دادن به درخت بالغ اجباری نیست البته اگر دچار کمبود شده، از کود مناسب برای آن استفاده کنید.

کوددهی را در فصل بهار که فصل رشد درخت است انجام دهید.

– سرو شیراز دارای ارتفاع بلند است و شاخه های کناری این نوع سرو به صورت عمودی رشد می‌کند و تمام تنه را در بر می‌گیرد و با هرس کردن آن می توان فرم زیبایی را به دست آورد که در باغ ارم شیراز، پارک های لاله و ساعی تهران می توان به وفور این درخت زیبا را مشاهده کرد.

-به طور کلی هرس یکی از کارهای لازم برای حفظ شکل ظاهری درخت است. هرس درختان سرو به شکل های مختلف برای جلوه دادن به فضای سبز انجام می شود.

-هرس سالیانه درخت سرو برای سالم ماندن و رشد بهتر درخت لازم است.

-هرس را در فصل پاییز یا زمستان انجام دهید بهتر است اما اگر در این  فصل انجام ندادید ،می توانید درخت را در اوایل بهار قبل از ایجاد جوانه ها هرس کنید.

 

نحوه کاشت سرو شیراز:

• زمان مناسب کاشت بذر سرو در اوایل بهار است.
• ابتدا بذرها را حدود ۲۴ ساعت در آب خیس کنید.
• محلی در زمین برای کاشت آماده کنید و حتماً خاک آن را خوب شخم بزنید.
• سپس بذرها را در محلی مناسب بپاشید و مقداری روی آن کود دامی سرند شده بریزید و خوب آبیاری کنید.
• معمولاً بین ۱۵ روز تا یک ماه جوانه ها از خاک بیرون میزنند.
• وقتی جوانه ها به حدود ۱۰ تا ۱۵ سانت رسیدند می توانید آنها را داخل نایلکس یا گلدان بکارید.
• اگر فاصله بذر‌هایی که پاشیدید، بیشتر است بهتر است که سروها یک سال در زمین باقی بمانند تا خوب رشد کنند وسپس آنها را داخل گلدان یا نایلکس بکارید.
• هر چقدر فاصله بذرها بیشتر باشد به نهال های قوی تر و درشت تری در طی سال  تبدیل می شوند.(بهترین فاصله بین ۱۰ تا ۱۵ سانت است)

* توجه کنید که خزانه ای که آماده می‌کنید، باید یک مقدار از سطح زمین بلندتر باشد تا بر اثر بارندگی، آب جمع نشود (حدود ۲۰ سانت مناسب می باشد)

– درخت سرو شیراز به صورت بونسای هم قابلیت رشد دارد.

-ارتفاع بونسای آن بین ۳۰ تا ۸۰ سانتی متر است.

 

 

 انتخاب محل مناسب بن سای در خانه

 یکی از نکات مهم نگهداری بن سای در خانه ، محل مناسب برای آن است چون باعث می شود گیاه برای سال ها سالم و شاداب بماند و زیبایی خود را حفظ کند و به شما انرژی مثبت دهد. برعکس اگر محل انتخاب شده برای گیاه مناسب نباشد، نه تنها به خوبی رشد نمی‌کنند بلکه سرانجام پژمرده خواهند شد.

 عواملی مانند نور، سایه، نحوه آبیاری، رطوبت و حتی میزان تحمل گیاه در صورت سهل انگاری کوتاه مدت می تواند روی عمر گیاه اثر گذار باشد.

 هنگام خرید بونسای نکات زیر را در نظر داشته باشید:

– حتماً گیاه بونسای را در فصل بهار که زمان رشد و شکوفایی آن است بخرید.

-نور مورد نیاز گیاه چه در داخل خانه و چه در فضای باز مناسب باشد.

-با یک انگشت ساقه گیاه را کمی فشار دهید ، در صورتی که سفت و محکم نباشد، به اصطلاح ریشه در داخل خاک لق باشد، یا رشد آن به اندازه کافی صورت نگرفته  یا ریشه در حال پوسیدن است که در این صورت خرید آن پیشنهاد نمی‌شود.

-به دقت به برگ های آن نگاه کنید که از نظر اندازه و سالم بودن برگ ها و ساقه ها با هم مطابقت داشته باشند.

-برای پی بردن به بیماری حشره زایی و آلوده نبودن به بیماری ، نوک شاخه ها یا برگ ها و محل هایی که برگ به ساق متصل است و زیر برگ ها را به دقت بررسی کنید تا آفت نداشته باشد.

-پس از انتخاب گیاه ، از فروشنده بخواهید آن را با روزنامه یا کاغذ کاملا بپوشاند ، به طوری که نور مستقیم آفتاب به آن نتابد و از باد کولر اتومبیل دور باشد. در زمستان هم شیشه های اتومبیل بالا باشد  چون تغییر درجه حرارت ناگهانی گیاه ، باعث ریزش برگ های آن می شود.

– پس از ورود به خانه روزنامه‌ها را جدا کنید.

– اولین کار برای اینکه اثر انتقال ناگهانی از گلخانه به خانه را (تغییر محیط زیست ) تا اندازه ای خنثی کنید و گیاه با آب و هوای مکان جدید سازگار شود، روزی یکی دوبار در گرم‌ترین ساعات روز با آبی که فاقد کلر باشد، روزانه یکی دو بار با آب فشان روی برگ های آن اسپری کنید و با همین آب آن را آبیاری کنید (ظرفی

 

 

 فاقد درپوش را پر از آب کنید و در گوشه ای به مدت ۲۴ ساعت کنار بگذارید تا کلر آن بپرد و از آن آب برای گیاه استفاده کنید)

-از کود دادن به گیاه برای مدتی خودداری کنید و اگر پس از گذشت چند روز، چند برگ از برگ های تحتانی آن زرد و پژمرده شد نگران نباشید ، این حالتی است که گیاه برای بقای خود در محیط جدید به وجود می‌آورد.

 طبیعی است که گیاه در طی پذیرش شرایط محیط جدید ، برگ های پیر و پایینی خود را از دست بدهد و برگ های جوان و تازه که دمبرگ قوی‌تر دارند و معمولاً در قسمت بالای ساقه ها می رویند ، حفظ کند.

-هرگز برگ‌های زرد را از ساقه جدا نکنید  چرا که این کار به طور طبیعی  توسط خود گیاه انجام شود ، بهتر است چون  گیاه قبل از دفع برگ ها، منفذی را که از جدا شدن دمبرگ از ساقه پدید می آورد، می بندد و هیچ گونه خراشی باقی نمی ماند تا مورد حمله میکروب‌های عفونت زا قرار گیرد. ولی اگر بیشتر از دو یا سه برگ دچار زردی شود، نشانه این است که در آبیاری گیاه افراط یا سهل انگاری کرده اید یا گلدان را در محل تاریک قرار داده اید.

 

 

 

 -کاربرد آن بیشتر در فضای سبز ، نقاط کانونی و یا قاب کردن مناظر است و چون از نظر بصری نگاه ها را به سمت بالا می برد کاشت آن جلوی درب ورودی برج ها ، برای نشان دادن عظمت برج استفاده می شود.

-به عنوان بادشکن در اطراف مزارع و باغ ها هم می توان به کار برد.

– در طراحی فضای سبز برای ایجاد مناظر منظم و تقویت خطوط عمودی به کار می رود. 

-در زمین های بزرگ می توان آن را به عنوان مرز پیاده رو های عریض که به ساختمان منتهی می شوند ، بکار برد.

 

-به طور کلی رنگ چوب درخت سرو، زرد طلایی تا زرد مایل به قهوه ای بوده ولی چوب پاییزه آن کمی تیره تر است. چوب سرو معطر، سبک ،نرم، همگن با رویه ی صاف، صیقلی و تمیز است که به دلیل مقاومت بالای این چوب در برابر حشرات قارچ ها و موریانه ها ، از آن برای دکوراسیون ،نماسازی ساختمان ها به ویژه در شمال ایران برای نجاری و کارهای خراطی استفاده می شود.

 

 مقاومت بسیار بالای این گیاه در برابر سرما، گرما و کم آبی و زیبایی خاص و منحصر به فرد سرو شیراز محبوبیت آن را چند برابر کرده تا جایی که امروزه در بیشتر پروژه های فضای سبز ،سرو شیراز به یکی از پایه‌های اصلی و غیرقابل جایگزین  تبدیل شده است.

سرو شیراز به عنوان یک گونه زینتی در حاشیه خیابان‌ها و پارک‌ها به صورت ردیفی کاشته می شود.

 

 

(خیلی ها سروناز را با سروشیراز یکی می دانند درصورتی که چنین نیست.

فرق درخت سروناز و سرو شیراز در باریک بودن و زیبا قد کشیدن سروناز می باشد.)

 

سروناز  

نام علمی : c.sempervirensvar.cereiformis

-تعادل و زیبایی سروناز با توجه به قد کشیده و بلند آن ، سبب شده در ایران باستان، سمبل آزادگی و استقامت

تلقی شود.

-در مجموعه تاریخی تخت جمشید بارها تصویر سروناز روی سنگ ها به چشم می خورد.

-ویژگی های فیزیکی سروناز که آن را از دیگر هم خانواده هایش جدا می‌کند ، ظاهر خمره ای و هرمی شکل سروناز است که دارای برگ هایی به رنگ سبز است که نسبت به سروهای دیگر شاد تر و شفاف تر است.

 

-سرو وردین تا حدودی به سرو ناز شبیه است ولی زاویه شاخه‌های آن از سروناز بیشتر است و فشردگی و پوشش سروناز را ندارد.

-تاج سروناز از سروزربین و سرو شیراز باریک تر است.

-درختانی همیشه سبز می باشند که بسته به شرایط اقلیمی تا ۲۰ متر رشد می کند.

– سروناز در ایران بیشتر در نواحی شمال دیده می شود و در استان گلستان بیشتر درعلی آباد کتول و رامیان وجود دارد.

-این گونه که شاخص ترین درخت سوزنی برگ جنگل های شمال ایران و بومی این کشور است ، به طور طبیعی، در منطقه رودبار و منجیل با آب و هوای مدیترانه ای به صورت مخلوط با زیتون، و به صورت کاشته شده در همان رودبار، منجیل و شاندرمن گیلان و تقریباً در سراسر ایران وجود دارد و گونه مشترک جنگل های شمال ایران و جنگل های اروپایی است.

-مشخصه اصلی آن این است که شاخه ها با زاویه ۸۰ تا ۱۰۰ درجه از تنه  قرار می گیرند و تاج آن مخروطی شکل است و سر آن رو به بالا است.

-شاخ و برگ این درخت نسبتاً متراکم و به رنگ سبز تیره است.

-برگ ها حدود 2 تا  ۵ میلیمتر طول دارند.

-مخروط در ابتدا تخم مرغی شکل یا  مستطیل ،به طول ۲۵ تا ۴۰ میلی متر ، با ۱۰ تا ۱۴ فلس سبز که بعد از مدتی قهوه ای می شوند و ۲۰ تا ۲۴ ماه بعد از گرده افشانی به بلوغ می رسند.

– مخروط نر تا ۵ میلیمتر طول و گرده افشانی آن در اواخر زمستان است.

چوب سروناز با کیفیت است و از آن در نجاری ،ساختمان سازی، سقف کوبی و قفسه های چوبی استفاده می شود.

نهالستان بهمن آبادی هر روزه آماده‌ی مشاوره و پاسخ به خریدارن حضوری و غیرحضوری ( تلفنی) است.

آدرس : کرج ، مشکین دشت ، جاده‌ی خوشنام ، 100 متر بعد از آهن فروشی بیاتلو ، نهالستان علیرضا بهمن آبادی.

لینک گوگل مپ :  https://goo.gl/maps/QXg1yzMpA389mBXb7

اگر از مترو استفاده ‌می‌کنید، به ایستگاه مترو کرج آمده سپس با تاکسی‌های خطی به مشکین دشت بیاید.

تلفن‌های تماس : 

38 46 666 0912

31 11 282 0938

03 14 164 0912 

99 86 276 0930